ترمزهای اولیه (دوران ارابه و کالسکهها):
- سیستمهای ساده اصطکاکی: در ابتدا، ترمزها بسیار ساده بودند و از مکانیزمهای اصطکاکی استفاده میکردند. لنتهای چوبی یا فلزی را بر روی چرخها فشار میدادند تا سرعت را کم کنند.
- اهرمها و طنابها: معمولاً رانندگان با استفاده از اهرمها یا طنابهایی که به این لنتها متصل بودند، ترمز را اعمال میکردند. این سیستمها بسیار ابتدایی بودند و کارایی چندانی نداشتند.
اوایل قرن بیستم (آغاز دوران خودرو):
- ترمزهای مکانیکی: با ظهور خودرو، سیستمهای ترمز پیچیدهتر شدند، اما همچنان مکانیکی بودند. در این سیستمها، یک پدال به وسیله میلهها، اهرمها و سیمها به ترمزهای چرخ متصل بود. فشار دادن پدال باعث میشد لنتهای ترمز به دیسک یا کاسه ترمز بچسبند و سرعت خودرو کم شود.
- ترمزهای کاسهای: ترمزهای کاسهای به سرعت در خودروها رایج شدند. این ترمزها دارای یک استوانه فلزی (کاسه) هستند که به چرخ متصل است و لنتهای ترمز در داخل این کاسه قرار دارند. با فشار دادن پدال ترمز، لنتها به داخل کاسه فشار داده میشوند و با ایجاد اصطکاک سرعت خودرو کاهش مییابد.
دهههای ۱۹۲۰-۱۹۳۰ (پیشرفتهای اولیه):
- ترمزهای هیدرولیکی: یکی از مهمترین پیشرفتها در این دوره، معرفی ترمزهای هیدرولیکی بود. در این سیستمها، فشار دادن پدال ترمز باعث فشرده شدن روغن ترمز میشود که این فشار از طریق لولهها به سیلندرهای چرخ منتقل شده و در نهایت لنتها را به دیسک یا کاسه ترمز فشار میدهد. ترمزهای هیدرولیکی عملکردی نرمتر و کارآمدتر از ترمزهای مکانیکی داشتند.
- ترمزهای تقویتشده (Servo-assisted): در این دوره، سیستمهای تقویتکننده ترمز معرفی شدند تا فشار کمتری روی پدال ترمز نیاز باشد. این سیستمها معمولاً از خلاء موتور برای تقویت نیروی ترمز استفاده میکردند.
دهههای ۱۹۵۰-۱۹۷۰ (ورود دیسکها):
- ترمزهای دیسکی: ترمزهای دیسکی به تدریج جایگزین ترمزهای کاسهای شدند، به ویژه در خودروهای با عملکرد بالا. در این سیستم، لنتهای ترمز به دیسک فلزی فشار میآورند. ترمزهای دیسکی عملکرد بهتری در تخلیه حرارت و توقفهای مکرر دارند و در کاهش پدیده “کاهش کارایی ترمز بر اثر گرما” مؤثرترند.
- سیستم ضد قفل ترمز (ABS): سیستمهای ABS به عنوان یکی از مهمترین نوآوریها در ایمنی خودرو معرفی شدند. این سیستمها از قفل شدن چرخها در هنگام ترمز شدید جلوگیری میکنند و به راننده کمک میکنند تا در حین ترمز کردن همچنان کنترل خودرو را در دست داشته باشد.
دهههای ۱۹۸۰-۲۰۰۰ (پیشرفتهای الکترونیکی و کنترلی):
- سیستمهای توزیع نیروی ترمز الکترونیکی (EBD): EBD با توزیع متناسب نیروی ترمز بین چرخهای جلو و عقب، عملکرد ترمز را بهبود میبخشد و ثبات خودرو را افزایش میدهد.
- سیستم کنترل پایداری الکترونیکی (ESC): ESC با استفاده از سنسورها و سیستم ترمز، از انحراف خودرو در پیچها یا شرایط لغزنده جلوگیری میکند.
دوران معاصر (ترمزهای هوشمند):
- ترمزهای احیاکننده: در خودروهای هیبریدی و الکتریکی، ترمزهای احیاکننده انرژی جنبشی را به انرژی الکتریکی تبدیل میکنند و به شارژ باتری کمک میکنند.
- سیستم ترمز اضطراری خودکار (AEB): سیستمهای AEB با استفاده از سنسورها، تشخیص میدهند که آیا احتمال برخورد وجود دارد و در صورت لزوم به صورت خودکار ترمز میگیرند.
- سیستمهای ترمز پیشرفته در خودروهای خودران: خودروهای خودران از سیستمهای ترمز پیشرفتهای استفاده میکنند که با الگوریتمهای هوش مصنوعی کنترل میشوند و قادر به توقف دقیق و ایمن در شرایط مختلف هستند.
این تاریخچه مختصر نشان میدهد که سیستمهای ترمز خودرو در طول زمان به طور چشمگیری پیشرفت کردهاند و ایمنی و عملکرد خودروها را به شدت بهبود بخشیدهاند. اگر سوال دیگری دارید، خوشحال میشوم به آن پاسخ دهم.